Amersfoort, 25 oktober 2021

Aan alles komt een einde. Zo ook aan de tentoonstelling getiteld ‘Over velden en wegen‘ in Museum Flehite. Alleen al om deze titel wilde ik daar graag mijn werk laten zien. Als dan de wegen van een kunstenaar met die van directeur Onno Maurer van dit museum kruisen, ontstaat er eind november 2020 een fijn idee. Ik mag hem werk ter beoordeling insturen voor deze tentoonstelling. Per mail. Maar dat doe ik niet. Ik breng hem een doos met 10 werken afgedrukt op fine art barriet papier, formaat A3. Een beschrijving plus witte museum handschoenen maken het compleet. Onno kiest 4 werken. Deze worden geproduceerd in het formaat 90 bij 60 cm. Een magisch gevoel. Geen idee hoe de tentoonstelling eruit komt te zien, hoe de werken worden gepresenteerd.

De situatie in de wereld noopt tot uitstellen van de opening van deze tentoonstelling, en dat is logisch. Ergens eind april, begin mei mag ik alleen het museum in. Want de tentoonstelling is al ruim 2 maanden gereed, en wacht op de nieuwsgierige blikken van haar bezoek(st)ers. Ik kijk en verwonder mij. Man, man, mijn werk hangt naast dat van Armando, een van mijn helden. In een van de zijzalen, waar twee van mijn werken hangen, staat een bank. Zitten en genieten. Met volle teugen. De wijze waarop deze tentoonstelling is samengesteld verdiend alle lof. De keuze, volgorde van de werken en de ambiance waarin je het kunt zien maken dat je hongerig blijft naar elk volgend werk. En stil blijft kijken, of als dat kan, zitten. En je verbazen over zoveel fijne en intense kunst die bij elkaar is gebracht.

Dank je wel Onno en de mensen die dit hebben mogelijk gemaakt!

Op de beelden is naast mijn werk een tweetal schilderijen (op verschillende foto’s) van Armando te zien, namelijk: het kunstwerk in zwart-wit: Gefechtsfeld 26-5-86, collectie gemeente Amersfoort. En het kunstwerk in kleur: Armando, Der Feldweg, 2017, collectie Armando Stichting, © Armando c/o Pictoright Amsterdam 2020.

Amersfoort, 5 augustus 2021

IJmuiden is een gebied waar ik van houd. Het ademt historie, noeste arbeid en bovenal trots. In de loop der jaren heb ik er regelmatig rondgezworven. Zo ook in maart 2010. Het is einde middag. Ik passeer het machtige sluizencomplex aan het begin van het Noordzeekanaal. Destijds (want ik weet niet hoe het momenteel met de verbouwing is) kon je hier slingerend via het Sluiseiland vanuit Velsen-Noord de oversteek naar IJmuiden maken. Je passeert twee sluizen. De controleruimte is gehuisvest in een pand dat zo uit de roman Bint van Ferdinand Bordewijk lijkt te zijn ontleend. Het zijn volgens mij tijdgenoten, het boek en het gebouw. In de kleinste sluiskolk ligt een coaster geladen met hout. Gladgeschaafde lange palen zijn het. Dwars op het schip gestapeld. Orde ten top. Komt vast uit Scandinavië. Meeuwen krijsen. Ik ruik de zee die om de hoek ligt. Het waait hier altijd. Er rijdt een man op een fiets voor mij langs. Hij stopt, en gaat op een bankje zitten. Ik ontwaar een tanig gezicht. Zie de levenservaring. Zou hij zijn werkzame leven hier in de haven hebben doorgebracht? Vast. Een vissersboot loopt binnen. Even verderop ligt een booreiland. Luisterend naar de naam Atlantic Rotterdam. De drie poten zijn alom aanwezig, en torenen boven alles en iedereen uit. Ik voel mij klein zo naast dit immense bouwwerk. Daarboven even een uurtje zitten. Rondkijken over dit tot de verbeelding sprekende gebied. Zo maar even een visje doen bij de Kop van de Haven. Eerst kijken of de 4e Havenstraat met haar oude pakhuizen er nog hetzelfde bij ligt. En dat was zo. In 2010 dan. De Noordpool om de hoek.

15 oktober 2020:

Oktober 2013. Een project waar ik blij van word, of werd, want alweer 7 jaar geleden. Kunst in de stad zetten. Zomaar. Voor iedereen die er langs loopt, en het wil zien. Ik kies 2 beelden dat mij na aan het hart liggen. En een belangrijke rol in mijn leven spelen omdat het een keerpunt in mijn werk als fotograaf markeerde in het voorjaar van 2011. Deze foto’s heb ik een aantal maal in tentoonstellingen laten zien. Zij zijn onderdeel van een beeldserie die je kunt bekijken via deze link. Voor dit kunstproject zijn de 2 werken met stevig tape bevestigd aan verschillende bruggen in de binnenstad van Amersfoort bevestigd. Na wikken en wegen naar huis. Kan ik het wel achterlaten? Wordt het niet gejat? Het is voor mij kostbaar. Het verteld ook veel. En daarom wil ik het laten zien in de openbare ruimte. En heb ik vertrouwen in de voorbijgangers. Kunst moet je delen. Na een weekend loslaten kom ik de werken maandagmorgen vroeg halen. De voordeur van een woning nabij gaat open. Een dame stapt uit. ‘Ik heb er op gelet hoor. Wat fantastisch mooi’. Alle stress verdwijnt plotsklaps. Dank aan deze dame en haar oplettendheid. Mijn kunstwerken gaan mee naar huis. Ik koester deze beelden. Beiden hangen op een prominente plaats in mijn huis. Ik passeer het iedere dag meerdere malen. Fijn.

Het is maandagavond, rond de klok van tien uur. Ik heb een niet te stuiten behoefte aan vertoeven in een kleine kroeg. Ergens in Groningen, buiten het gebaande pad. De entree is er een waarbij je een zwaar gordijn passeert bij binnenkomst. Stil tafeltje ergens uit de loop met zicht naar buiten. De regen tikt zacht tegen de ruiten van het café. Waarop in sierlijke letters de Franse naam van het etablissement staat geschreven. Eronder het telefoonnummer. Een naam en een nummer, meer is niet nodig. Ik neem plaats en bestel, kies een stoel die mij uitzicht geeft over de straat en gracht. De klinkers glimmen door het vers aangevoerde hemelwater, subtiel beschenen door het licht van de lantaarns. Het pand zit op een hoek. Mijn uitzicht is daardoor prettig. Alsof de weidsheid van de stad besloten ligt in de omarming van haar zijn. Er speelt een muzikant. Zachte tonen, fijnzinnige melodie, onmiskenbaar jazz. Op tafel strooit een kaars voorzichtig met schijnsel. Het glas plaatselijk gebrouwen donker bier is halfvol. Meer een bokaal eigenlijk. En voorzien van een rond papieren servet om de voet van het glazen kunstwerk. Toonbeeld van gastvrijheid. Het licht binnen in de zaak is van een prettige sterkte. Gedempt, op de tonen van de liefde. De stemmen van de mensen zijn dat ook. Mijn ogen dwalen over de kade. Gedachten zijn ver weg. Plotseling valt mijn oog op een vrouw. Zij fietst met enige haast. Eerder zwierig dan doelgericht onderweg. Haar zwarte jurk zit slordig en toch als gegoten. De korte leren jas verhult nauwelijks haar ranke schouders. Gitzwarte haren bevochtigd door de zacht nevelige regen en een vuurrode sjaal omlijsten haar verschijning. Haar tempo zorgt voor een snellere nabijheid dan wenselijk. En weg is zij. Helaas. Een serene deken van onverwachte alledaagsheid valt over een zoekende ziel. De avond is jong en beloftevol.

April 2016.

17 mei 2018:

Tien jaar geleden. Uitzicht vanuit mijn (soort van) tijdelijke achtertuin. Lofoten halverwege mei 2008. Wat is Noorwegen fraai. In dit jaargetijde, het voorjaar is een eind op streef, zijn de nachten boven de Poolcirkel niet bijster lang. Dit geeft niet. Kun je langer het immense landschap binnen laten komen. Wakker worden, naar buiten, kopje thee en een summier ontbijt mee. Genieten met hoofdletters. Zittend op een steen is het zwerk zo verschrikkelijk fijn, vergeet je nooit meer. Ik was indertijd naar het Hoge Noorden doorgereden. Zomaar in een Volvo met zeer ruime ervaring, hoe passend. Ik moest iemand brengen naar zijn huis ergens middenin Zweden. Als je tijd hebt, dan ga je door. Via de Inlandsvägen, fantastisch. Hoe hoger, hoe kouder. Sneeuw, ijs. Overstekende mooses. Dat zijn elanden. Ik stopte. Lopen nieuwsgierig langs je auto. Briljant. Langs de meren nabij Tärnaby, tip van een Zweed. Even verder de grens met Noorwegen over. En maar rijden. Bij Mo i Rana rechtsaf (daar was ik in 2014 nogmaals, maar dan met sneeuw, zoveel sneeuw). Ik passeerde de Salfjellet. In 2008 ineens sneeuw, terwijl de weg ervoor en erna alleen maar het voorjaar ademde. Stil, weids en mateloos landschap. In dit Nationaal Park passeerde ik voor het eerst in mijn leven de Poolcirkel. Iets dat ik altijd al heb willen ervaren. Alweer magisch. Een uur op een klapstoeltje gezeten. Dan is het nog een stuk doorrijden naar de veerboot naar (bijna) Lofoten. Overstekende rendieren, volwassen, echt groot. Te laat voor het veer, ik hou niet van plannen. Het voordeel van je laten verrassen is dan meteen dat er dingen gebeuren. Alsof je meer tijd hebt? Ik weet het niet. De weg was te lang om door te rijden. Dan een houten huisje onderweg. Een plek waar ik eigenlijk niet meer weg wilde. Maar ja, de archipel Lofoten lonkt. De dag erna op een veer om uiteindelijk op de weg naar Lofoten te geraken. Het laatste uur van de reis passeer ik een baai. Aan weerszijden pieken die zomaar uit zee lijken op te stijgen. Op een zondag. Het was de Nationale feestdag van Noorwegen. Bijzonder moment. De veerboot was stil. Via een recent aangelegde snellere weg naar Svolvær ben ik ineens waar ik wil zijn. De ontvangst is meer dan gastvrij. Later in 2012, 2013, 2014 en 2015 en is dit niet anders. Een plek om te koesteren.

12 december 2017:

Het licht in oktober. Het is ontegenzeglijk fraai. Het schijnt over de stad Amersfoort, over de mensen. Het kleurt. Ik zit op mijn fiets. Richting binnenstad. Mijn oog valt op een jochie op een rood fietsie. Zijn moeder rijdt er vlak achter. Met een kind achterop. Het is zijn eerste tocht. Dat kun je zien. Het straalt ervan af. Hij zit trots, kijkt wisselend rond en op de weg. Slingert een beetje. Logisch. Je eerste tocht. Ik kan hem zo terug halen in mijn geest trouwens, mijn eerste fietstocht. Toevallig ook een rood exemplaar, de fiets. De verf was nauwelijks droog. Maar ik moest en zou fietsen. Had het tenslotte net onder de knie. Dan moet het gewoon. In de steeg. Wie maakt mij wat? Wie kom ik tegen? Niemand. En ik kan toch de wereld aan, op mijn eigen fiets. Maar, wat een tocht. Het was mijn vijfde verjaardag. In 1969. Ook in november. Mijn rit anno nu gaat verder. Ik zie een vrouw. Een meer dan fraai exemplaar. Zij loopt trots. Ook — alweer — logisch. Tot het moment waarop zij in de poep trapt. De kreet is hard. Onaangenaam. Iets met shit. Een schoen vol. En toch behoudt zij haar bekoorlijke loop. Het klokkenspel van de Onze Lieve Vrouwe-toren speelt een enthousiast stuk muziek. De stoeprand is behulpzaam. Aan de dame die in de poep trapt. Een straat verder. Een man met een volle tas. Geen boodschappen. Het lijkt op al wat hij bezit. Zijn gezicht straalt. Hij zingt. Ik versta er geen bal van. Maar het is goed. Een blij mens is altijd prettig. Ik laat de stad achter mij. Passeer de Koppelbrug. Hoor het verkeer nauwelijks. Het licht tempert. Het daglicht nadert haar einde. Mooi dat een intens grijze dag kleurrijk eindigt. Het fietspad langs de rivier de Eem. Opvallend veel luid zingende mensen op deze route in de polder tussen Amersfoort en Soest. Komt het door de weidsheid van het landschap? Dat mensen gaan zingen. Einde van de week, zicht op het weekend? De zon gaat — ik kan het niet anders omschrijven — donderend onder. Het fietspad slingert duchtig. De plek is goed. Er liggen wat stukken water, sloten. Mist schrijdt langzaam binnen. De combinatie van het laatste licht met reflecterend water en de zakkende wolken is mateloos mooi. Een zwerm zwanen duikt plotseling op uit de waterdamp. De vlucht eindigt in een van de plassen naast de Eem. Het wit van het verenkleed steekt schril af tegen de donkerte van de avond. Even verderop pal langs het fietspad — het is inmiddels donker — een knisperend geluid. Alsof iemand zachtjes door de rijp heen loopt. Op nog geen drie meter afstand staan zes reeën in het weiland. Zonder blikken of blozen doen de dieren zich tegoed aan het gras. Het gebeurt gewoon in Amersfoort. Aan het einde van een dag.